Εκατόν ογδόντα πέντε χρόνια συνεχούς λειτουργίας συμπλήρωσαν τα Ελληνικά Ταχυδρομεία από τις 24 Σεπτεμβρίου του 1828, όταν ο κυβερνήτης της Ελλάδας, Ιωάννης Καποδίστριας, υπέγραφε το «αρ. 6550 ψήφισμα ΙΖ’», με το οποίο ιδρύθηκε «Ταχυδρομείον Γενικόν». Με το ίδιο ψήφισμα, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, συστήθηκαν τα πέντε πρώτα κεντρικά ταχυδρομεία «εις Άργος, εις Τριπολιτσάν, εις Επίδαυρον, εις Αίγιναν και εις Σύραν».
Ταχυδρόμοι
Μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, συστάθηκε το 1828 η πρώτη ταχυδρομική υπηρεσία. Με το ΙΖ’ ψήφισμα του Ιωάννη Καποδίστρια, ιδρύεται το «Ταχυδρομείον Γενικόν», με σκοπό τη μεταφορά της επίσημης και της ιδιωτικής αλληλογραφίας. Αλλά η νεοσύστατη ταχυδρομική υπηρεσία, τουλάχιστο στα πρώτα της χρόνια εξυπηρετούσε μόνο τις κρατικές ανάγκες. Συστάθηκαν τότε (1828) τα πρώτα πέντε ταχυδρομικά γραφεία, στην Αίγινα, στη Σύρο, στην Επίδαυρο, στοΆργος και στην Τρίπολη.
Το 1869 ψηφίστηκε νόμος περί γραμματοσήμου, ο οποίος εφαρμόστηκε από τον Οκτώβριο του επόμενου έτους. Κυκλοφόρησε τότε η πρώτη σειρά γραμματοσήμων με το φτερωτό κεφάλι του Ερμή, συνολικά επτά γραμματόσημα του ενός, δύο, πέντε, δέκα, είκοσι, σαράντα και ογδόντα λεπτών. Για μία επιστολή εσωτερικού απαιτούνταν ταχυδρομικά τέλη 20 λεπτά, για μία εξωτερικού 140 λεπτά.
Η Ελλάδα το 1875 έγινε μέλος της Γενικής Ταχυδρομικής Ενότητας, η οποία είχε συσταθεί την προηγούμενη χρονιά στη Βέρνη της Ελβετίας με τη συμμετοχή 20 και πλέον χωρών και η οποία αργότερα μετονομάστηκε σε Παγκόσμια Ταχυδρομική Ένωση (Union Postale Universelle).
Αργότερα ιδρύθηκε με νόμο (Ν. 278/9-6-1914) το Υπουργείο Συγκοινωνίας, το οποίο περιέλαβε τις υπηρεσίες Δημοσίων Έργων, των Ταχυδρομείων και Τηλεγράφων. Ακολούθησαν πολλές αλλαγές στη σύσταση και στις αρμοδιότητες διαφόρων υπουργείων, αλλά αυτό που μας ενδιαφέρει εδώ είναι ότι οιταχυδρομικές, τηλεφωνικές και τηλεγραφικές επικοινωνίες (τα τρία Τ) αποτελούσαν μία υπηρεσία μέχρι το 1949, οπότε τα τηλέφωνα και οι τηλέγραφοι εντάχθηκαν στον OTE (Ν. 1049/49). Προστάτης άγιος των ταχυδρόμων και των ΕΛ.ΤΑ. είναι ο όσιος Ζήνων, ταχυδρόμος ο ίδιος, η μνήμη του οποίου γιορτάζεται στις 10 Φεβρουαρίου.
Πριν από κάποιες δεκαετίες η επικοινωνία δεν ήταν εύκολη. Τηλέφωνα δεν υπήρχαν ή υπήρχε μόνο ένα στο καφενείο του χωριού, που το λέγαμε κοινοτικό. Ο καφετζής αναλάμβανε να ειδοποιήσει τον συχωριανό του ότι ο τάδε τον κάλεσε στο τηλέφωνο και πως θα ξαναπάρει την τάδε ώρα. Όταν ερχότανε, πάλι, κανένα τηλεγράφημα τηλεφωνικώς (!), ο καφετζής το έγραφε σ’ ένα χαρτί, για να το δώσει στον παραλήπτη: «Ουρανία έτεκε θίλι» ή «σιχαριτίρια ισίχθις φιλοσοφικί σχολί Αθηνόν». Τώρα με την πληθώρα των σταθερών και των κινητών τηλεφώνων και τα e-mails επικοινωνούμε με τον άνθρωπό μας άμεσα, ό,τι ώρα θέλουμε, όπου κι αν βρισκόμαστε. Ακόμα και ευχετήριες κάρτες πάψαμε να στέλνουμε, γιατί προτιμούμε το τηλέφωνο ή τα… SMS.
Κάποτε αλληλογραφούσαν και οι σπουδαίοι, οι επώνυμοι – ποιητές και λογοτέχνες, φιλόσοφοι και λογής διανοούμενοι και πολιτικοί ή απόστολοι του έθνους και της εκκλησίας και μας μείνανε οι επιστολές αυτές ως μνημεία λόγου με προβληματισμούς ποικίλου περιεχομένου, επιστολές με φιλοσοφικό και φιλολογικό περιεχόμενο, με ιστορικό ή θεολογικό, με πολιτικό, ακόμα και ερωτικού περιεχομένου. Πολλές τέτοιες αλληλογραφίες γνώρισαν το φως της δημοσιότητας τα τελευταία χρόνια. Άραγε, εξακολουθούν κάποιοι φωτεινοί άνθρωποι να ανταλλάσσουν ανάλογες επιστολές ή εκσυγχρονίστηκαν και αυτοί, ικανοποιώντας τις πνευματικές τους ανησυχίες με το τηλέφωνο;
Ταχυδρόμοι
Μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, συστάθηκε το 1828 η πρώτη ταχυδρομική υπηρεσία. Με το ΙΖ’ ψήφισμα του Ιωάννη Καποδίστρια, ιδρύεται το «Ταχυδρομείον Γενικόν», με σκοπό τη μεταφορά της επίσημης και της ιδιωτικής αλληλογραφίας. Αλλά η νεοσύστατη ταχυδρομική υπηρεσία, τουλάχιστο στα πρώτα της χρόνια εξυπηρετούσε μόνο τις κρατικές ανάγκες. Συστάθηκαν τότε (1828) τα πρώτα πέντε ταχυδρομικά γραφεία, στην Αίγινα, στη Σύρο, στην Επίδαυρο, στοΆργος και στην Τρίπολη.
Το 1869 ψηφίστηκε νόμος περί γραμματοσήμου, ο οποίος εφαρμόστηκε από τον Οκτώβριο του επόμενου έτους. Κυκλοφόρησε τότε η πρώτη σειρά γραμματοσήμων με το φτερωτό κεφάλι του Ερμή, συνολικά επτά γραμματόσημα του ενός, δύο, πέντε, δέκα, είκοσι, σαράντα και ογδόντα λεπτών. Για μία επιστολή εσωτερικού απαιτούνταν ταχυδρομικά τέλη 20 λεπτά, για μία εξωτερικού 140 λεπτά.
Η Ελλάδα το 1875 έγινε μέλος της Γενικής Ταχυδρομικής Ενότητας, η οποία είχε συσταθεί την προηγούμενη χρονιά στη Βέρνη της Ελβετίας με τη συμμετοχή 20 και πλέον χωρών και η οποία αργότερα μετονομάστηκε σε Παγκόσμια Ταχυδρομική Ένωση (Union Postale Universelle).
Αργότερα ιδρύθηκε με νόμο (Ν. 278/9-6-1914) το Υπουργείο Συγκοινωνίας, το οποίο περιέλαβε τις υπηρεσίες Δημοσίων Έργων, των Ταχυδρομείων και Τηλεγράφων. Ακολούθησαν πολλές αλλαγές στη σύσταση και στις αρμοδιότητες διαφόρων υπουργείων, αλλά αυτό που μας ενδιαφέρει εδώ είναι ότι οιταχυδρομικές, τηλεφωνικές και τηλεγραφικές επικοινωνίες (τα τρία Τ) αποτελούσαν μία υπηρεσία μέχρι το 1949, οπότε τα τηλέφωνα και οι τηλέγραφοι εντάχθηκαν στον OTE (Ν. 1049/49). Προστάτης άγιος των ταχυδρόμων και των ΕΛ.ΤΑ. είναι ο όσιος Ζήνων, ταχυδρόμος ο ίδιος, η μνήμη του οποίου γιορτάζεται στις 10 Φεβρουαρίου.
Πριν από κάποιες δεκαετίες η επικοινωνία δεν ήταν εύκολη. Τηλέφωνα δεν υπήρχαν ή υπήρχε μόνο ένα στο καφενείο του χωριού, που το λέγαμε κοινοτικό. Ο καφετζής αναλάμβανε να ειδοποιήσει τον συχωριανό του ότι ο τάδε τον κάλεσε στο τηλέφωνο και πως θα ξαναπάρει την τάδε ώρα. Όταν ερχότανε, πάλι, κανένα τηλεγράφημα τηλεφωνικώς (!), ο καφετζής το έγραφε σ’ ένα χαρτί, για να το δώσει στον παραλήπτη: «Ουρανία έτεκε θίλι» ή «σιχαριτίρια ισίχθις φιλοσοφικί σχολί Αθηνόν». Τώρα με την πληθώρα των σταθερών και των κινητών τηλεφώνων και τα e-mails επικοινωνούμε με τον άνθρωπό μας άμεσα, ό,τι ώρα θέλουμε, όπου κι αν βρισκόμαστε. Ακόμα και ευχετήριες κάρτες πάψαμε να στέλνουμε, γιατί προτιμούμε το τηλέφωνο ή τα… SMS.
Κάποτε αλληλογραφούσαν και οι σπουδαίοι, οι επώνυμοι – ποιητές και λογοτέχνες, φιλόσοφοι και λογής διανοούμενοι και πολιτικοί ή απόστολοι του έθνους και της εκκλησίας και μας μείνανε οι επιστολές αυτές ως μνημεία λόγου με προβληματισμούς ποικίλου περιεχομένου, επιστολές με φιλοσοφικό και φιλολογικό περιεχόμενο, με ιστορικό ή θεολογικό, με πολιτικό, ακόμα και ερωτικού περιεχομένου. Πολλές τέτοιες αλληλογραφίες γνώρισαν το φως της δημοσιότητας τα τελευταία χρόνια. Άραγε, εξακολουθούν κάποιοι φωτεινοί άνθρωποι να ανταλλάσσουν ανάλογες επιστολές ή εκσυγχρονίστηκαν και αυτοί, ικανοποιώντας τις πνευματικές τους ανησυχίες με το τηλέφωνο;
Αργότερα οι ταχυδρόμοι φρόντισαν να τρέχουν με ιδιόκτητο μηχανάκι και η δουλειά τους έγινε πιο άνετη. Προλάβαιναν τη διανομή και επέστρεφαν στο γραφείο ή στο σπίτι τους χωρίς ταλαιπωρία. Αλλά τώρα τα γράμματα σπανίζουν, κουβαλάνε όμως τους λογαριασμούς της ΔΕΗ, του OTE και του νερού και … κάμποσα διαφημιστικά.
Ο αστικός διανομέας Άργους Θανάσης Τασσόπουλος, ο οποίος τώρα (2009) ζει ως συνταξιούχος στα Φίχτια, είχε την καλοσύνη να μας δώσει λίγα ονόματα παλιών ταχυδρόμων, της προηγούμενης γενιάς ας πούμε, οι οποίοι έχουν φύγει πια από τούτη τη ζωή.
Αστικοί ταχυδρόμοι Άργους ήταν ο Σωτήρης Λειβαδίτης, ο Αριστείδης Αλεξόπουλος, ο Πίτας και άλλοι, που κινούνταν με τα πόδια ή καμιά φορά και με ποδήλατο. Με τα πόδια, καμιά φορά με άλογο και αργότερα ίσως κάποιοι με μηχανάκι κινούνταν και οι αγροτικοί ταχυδρόμοι:
Θοδωρής Καπετάνος (Φρέγκαινα,Καρυά, Βρούστι, Αγριλίτσα),
Αποστόλης Καραλέκκας (Δαλαμανάρα, Πυργέλα – κάποτε στο Κυβέρι),
Φίλιππος Μπάρλας (Μαλαντρένι, Σχοινοχώρι – Μπόρσα, Φίχτια, Μυκήνες, Μοναστηράκι),
Γεώργιος Καπετάνος (Λίμνες, Μπερμπάτι). Κατόπιν αποσύρθηκε στο γραφείο κι έγινε ταξινόμος.
Επίσης, μπορούμε να μνημονεύσουμε τον αχθοφόρο – μη ταχυδρομικό – Βασίλη Γεώργα, ο οποίος με κάποια σύμβαση εκτελούσε χρέη ταχυδρομικού εργολάβου. Μ’ ένα καρότσι μετέφερε τους ταχυδρομικούς σάκους και τα δέματα από τα γραφεία του ΕΛ.ΤΑ. Άργους προς τον σταθμό του τρένου ή του ΚΤΕΛ και το αντίστροφο. Δεν είχαν τότε τα ΕΛ.ΤΑ. δικά τους οχήματα.
ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ
Ο αστικός διανομέας Άργους Θανάσης Τασσόπουλος, ο οποίος τώρα (2009) ζει ως συνταξιούχος στα Φίχτια, είχε την καλοσύνη να μας δώσει λίγα ονόματα παλιών ταχυδρόμων, της προηγούμενης γενιάς ας πούμε, οι οποίοι έχουν φύγει πια από τούτη τη ζωή.
Αστικοί ταχυδρόμοι Άργους ήταν ο Σωτήρης Λειβαδίτης, ο Αριστείδης Αλεξόπουλος, ο Πίτας και άλλοι, που κινούνταν με τα πόδια ή καμιά φορά και με ποδήλατο. Με τα πόδια, καμιά φορά με άλογο και αργότερα ίσως κάποιοι με μηχανάκι κινούνταν και οι αγροτικοί ταχυδρόμοι:
Θοδωρής Καπετάνος (Φρέγκαινα,Καρυά, Βρούστι, Αγριλίτσα),
Αποστόλης Καραλέκκας (Δαλαμανάρα, Πυργέλα – κάποτε στο Κυβέρι),
Φίλιππος Μπάρλας (Μαλαντρένι, Σχοινοχώρι – Μπόρσα, Φίχτια, Μυκήνες, Μοναστηράκι),
Γεώργιος Καπετάνος (Λίμνες, Μπερμπάτι). Κατόπιν αποσύρθηκε στο γραφείο κι έγινε ταξινόμος.
Επίσης, μπορούμε να μνημονεύσουμε τον αχθοφόρο – μη ταχυδρομικό – Βασίλη Γεώργα, ο οποίος με κάποια σύμβαση εκτελούσε χρέη ταχυδρομικού εργολάβου. Μ’ ένα καρότσι μετέφερε τους ταχυδρομικούς σάκους και τα δέματα από τα γραφεία του ΕΛ.ΤΑ. Άργους προς τον σταθμό του τρένου ή του ΚΤΕΛ και το αντίστροφο. Δεν είχαν τότε τα ΕΛ.ΤΑ. δικά τους οχήματα.
ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ
Παλιότερα λαχταρούσαμε να λάβουμε επιστολή από το παιδί μας, που υπηρετούσε φαντάρος στα σύνορα ή πολεμούσε στο αλβανικό μέτωπο. Λαχταρούσαμε να λάβουμε γράμμα από το ξενιτεμένο μας παιδί, από τον Καναδά ή την Αυστραλία, να βεβαιωθούμε πως ζει, πως είναι καλά και πως περνάει καλά. Τι συγκινήσεις ήταν εκείνες! «Αγαπημένη μου μανούλα…» και η μανούλα διάβαζε και ξαναδιάβαζε το γράμμα, το φιλούσε και το ξαναφιλούσε και τρέχανε τα μάτια της κι έπιανε τη γειτονιά, για να το δείξει, να δεχτεί ευχές και συγχαρητήρια…. Να και τα δολάρια που’ τανε μέσα!….
Κι όταν η μάνα δεν ήξερε γράμματα, όπως συνήθως, το διάβαζε καμιά φορά ο ίδιος ο ταχυδρόμος κι ύστερα κάποια άλλη γραμματιζούμενη γυναίκα, ή εγγονή ή η ανιψιά. Κι ύστερα, άντε να απαντήσουμε, παιδί μου, γράφε: «Αγαπημένο μου παιδί…».
Έχει άλλη ομορφιά και άλλη γεύση το χαρτί, πάνω στο οποίο ακούμπησαν τα χεράκια του παιδιού μας, για να ξεχειλίσει η συμπόνια κι η αγάπη του σε λίγες γραμμές. Η φωνή της επιστολής δε χάνεται και δε σβήνει, όπως εκείνη η μεταλλική του τηλεφώνου, όταν κατεβάσουμε το ακουστικό. Η επιστολήδιαβάζεται και ξαναδιαβάζεται και φυλάγεται στην κασέλα σαν κειμήλιο.
Ο ταχυδρόμος ήταν ο καλός μαντατοφόρος, ο άνθρωπος της χαράς και της συγκίνησης. Σηκωνότανε νύχτα να προλάβει κι έφτανε στο χωριό καταϊδρωμένος το καλοκαίρι, παγωμένος στο καταχείμωνο μ’ ένα αδιάβροχο, άλλοτε με τα πόδια του, άλλοτε με το άλογό του. Πρώτη του δουλειά ήταν να σαλπίσει με την καραμούζα. Μαζευόταν ο κόσμος στο καφενείο ή όπου ήτανε βολικό για την πιάτσα, συνήθως ηλικιωμένοι άνθρωποι, ν’ αλαφρώσουν τη βαριά δερμάτινη σάκα του καλού διανομέα: γράμματα, πολλά γράμματα, και κανα-δυο εφημερίδες για το δάσκαλο και την κοινότητα ή το καφενείο, πότε – πότε κανένα μικροδεματάκι και τη σύνταξη βέβαια!
__________________________
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου