Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΣ

 21ος ΑΙΩΝΑΣ / ΘΕΩΡΙΑ /ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ / Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΣ

Η πρόκληση εξάρτησης και εθισμού, αποτελεί τον καλύτερο τρόπο ώστε να οδηγήσεις κάποιον στην πίστη του ψεύτικου, στην τυφλή υποταγή σε μια αυταπάτη. Η αυταπάτη του καταναλωτισμού δεν είναι απλώς μια εσφαλμένη πίστη, αλλά μια εσφαλμένη πίστη που βασίζεται στην επιθυμία. Η ιδέα ήταν σχετικά απλή. Εάν οι άνθρωποι ήταν εξαρτημένοι από τα προϊόντα των εργοστασίων, ήταν λιγότερο πιθανό να εκφράσουν τη δυσαρέσκεια τους για τις συνθήκες εργασίας σε αυτά τα εργοστάσια, ή να αναρωτηθούν για τη ζωή των ανθρώπων που δουλεύουν στο εργοστάσιο, και ακόμη περισσότερο να αμφισβητήσουν την ίδια τη φύση της εργασίας. Όπως λέει ο Stuart Ewen(1), ο καταναλωτισμός, “η μαζική συμμετοχή στις αξίες της αγοράς που απευθύνεται στις μάζες, δεν ήταν μια φυσική ιστορική ανάπτυξη αλλά μια επιθετική διαδικασία εταιρικής επιβίωσης”. Η πλαστή ευμάρεια που επιτεύχθηκε μέσω της κατανάλωσης, η περικύκλωση της κοινωνικής ζωής από το θέαμα, κατάφεραν να αποσπάσουν την προσοχή από τη δυσαρέσκεια που προκαλεί η εργασία. “Αυτοί που δεν μπορούν να αλλάξουν τη ζωή ή το επάγγελμά τους, μπορούν να ανακουφιστούν ακόμη και από ένα καινούργιο φόρεμα”, υποστήριξε η Helen Woodward.

Έτσι, οι ανθρώπινες κοινωνίες κατρακύλησαν από το είναι (η προσωπικότητα, η καλλιέργεια του πνεύματος κτλ) στο έχειν, και τελικά διολίσθησαν στο φαίνεσθαι (το βασικό χαρακτηριστικό ενός κόσμου του θεάματος). Η ανθρώπινη ταυτότητα, λοιπόν, δεν καθορίζεται πια από το τι είναι ο κάθε άνθρωπος, από το τι κάνει, αλλά ούτε καν από το τι έχει. Διαμορφώνεται από το τι παρουσιάζει πως είναι και έχει. Η ευτυχία (ένας όρος που χρησιμοποιείται σήμερα κατά κόρον από συντηρητικούς, όπως ο David Cameron) έχει μετατραπεί σε ποσοτικό δείκτη, που εξαρτάται από τα εμπορεύματα που δύναται κάποιος να ιδιοποιηθεί και το κοινωνικό στάτους που η παρουσίαση τους στους άλλους προσδίδει. Σε μια κοινωνία ανωνυμίας και ξένωσης, η εμφάνιση είναι σημαντική και η κοινωνική θέση,που επιτυγχάνεται μέσω του επαγγέλματος, μπορεί να προβληθεί στους ξένους μέσω της κατανάλωσης, διαδικασία που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε εμπορευματοποίηση του εαυτού. Ένας εαυτός-προϊόν που περιγράφεται μέσα σε μια κόλλα χαρτί, που λέμε βιογραφικό, αυτοδιαφημίζεται μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και σφραγίζεται σαν ντόπιο κρέας λίγο μετά τη γέννηση του, με μια θρησκευτική ιεροτελεστία.

Η ίδια η πολιτική γίνεται marketing, και οι υποψήφιοι πολιτικοί διαφημίζονται σαν προϊόντα μαζικής κατανάλωσης. «Δεν είναι δουλειά των καταναλωτών να γνωρίζουν τι θέλουν», έλεγε ο ιδρυτής της Apple, Steve Jobs. Μεταφέροντας την παραπάνω φράση στην πολιτική σφαίρα, δεν είναι δουλειά των πολιτών να ασχολούνται με την πολιτική, να γνωρίζουν τι θέλουν, πράγμα που ισχυρίστηκε και ο Άγγλος φιλόσοφος Thomas Hobbes περίπου 400 χρόνια πριν, πως ο άνθρωπος δηλαδή είναι ανίκανος να αυτο-κυβερνηθεί λόγω του ότι η φυσική του κατάσταση (state of nature) χαρακτηρίζεται από την απληστία της κυριαρχίας. Έτσι, ως μοναδική λύση για την αποφυγή εμφυλίων πολέμων και καταστροφών, ο Hobbes προτείνει ένα κοινωνικό συμβόλαιο, δηλαδή, ένα είδος «συμφωνίας» μεταξύ ατόμων (των εξουσιαζόμενων) και μιας κεντρικής κυβέρνησης (Sovereign), η οποία θα ελέγχει την εκτελεστική και νομοθετική εξουσία, και μέσα από μεθόδους εξαναγκασμού θα αποτρέπει οποιον(οποια)δήποτε να αναμειχθεί με την πολιτική δράση, εγκλωβίζοντας τον/την, έτσι στην ιδιωτική σφαίρα. Αντιθέτως, η Hannah Arendt, έχοντας βασίσει σχεδόν ολόκληρη τη διανοητική της δουλειά στην Αριστοτελική φιλοσοφία (ο άνθρωπος είναι ζώο πολιτικό), θεωρεί ότι η δημόσια (δηλαδή η πολιτική) σφαίρα είναι η μόνη όπου το άτομο μπορεί να κερδίσει πραγματικά την ελευθερία του (3).

Ο ορισμός του Αριστοτέλη για τον πολίτη ήταν ο εξής: «Ποιος είναι πολίτης; Πολίτης είναι ο ικανός να κυβερνήσει και να κυβερνηθεί». Στην Ελλάδα, υπάρχουν δέκα εκατομμύρια πολίτες. Γιατί όλοι αυτοί δεν είναι ικανοί να κυβερνήσουν; Διότι όλη η πολιτική ζωή στοχεύει ακριβώς στο να μη μαθαίνουν οι πολίτες πώς να κυβερνούν και, τελικά, να εμπιστεύονται στους “ειδικούς” το έργο της διακυβέρνησης. Υπάρχει δηλαδή μια αντι-πολιτική εκπαίδευση, ανάλογη με την εκπαίδευση για τον άκρατο ατομικισμό, που οδηγεί στον καταναλωτισμό. Ενώ οι άνθρωποι έπρεπε να αναλαμβάνουν όλων των ειδών τις πολιτικές ευθύνες και να παίρνουν ανάλογες πρωτοβουλίες, τελικά, εθίζονται στο να ακολουθούν και να ψηφίζουν τις πολιτικές επιλογές που άλλοι τους παρουσιάζουν έτοιμες, ακριβώς έτσι όπως δεν αποφασίζουν για το τι αγαθά θέλουν να παράγουν, πώς να τα παράγουν και με ποιό τρόπο να τα διανείμουν, αλλά αφήνουν άλλους ν’ αποφασίζουν γι’ αυτούς.

Το τέλος της κατανάλωσης

Σ’ έναν κόσμο βαθιά θεαματιστικό, δεν είναι η κοινωνία που θεσπίζει τις πτυχές του θεάματος, ούτε όμως μια κλειστή ομάδα κερδοσκόπων, όπως θα λέγαν υποστηρικτές της συνωμοσιολογίας. Είναι η ίδια η λογική του συνεχούς κέρδους που οδηγεί τους θεσμούς, τις αξίες, την ίδια την κοινωνία προς την κατεύθυνση εκείνη που θα εξυπηρετήσει την όλο και μεγαλύτερη παραγωγή, σε συνδυασμό με την όλο και μεγαλύτερη κατανάλωση. Ακριβώς αυτή η φούσκα της κατανάλωσης, μέσω των λειτουργιών του χρηματοπιστωτικού συστήματος (δάνεια, πιστωτικές κάρτες κτλ) οδήγησε στη σημερινή οικονομική “κρίση”. Αφού ο καταναλωτής φούσκωσε με πληθώρα καταναλωτικών επιθυμιών, αφού η λίστα των προϊόντων που θα τον έκανε “ευτυχισμένο” διογκώθηκε, έγινε ξαφνικά αντιληπτό πως οι τεχνητές αυτές ανάγκες δεν ήταν δυνατό να εξυπηρετηθούν μέσω του τραπεζικού συστήματος. Έτσι, η ανάπτυξη των πλαστικών σκουπιδιών, μια ανάπτυξη που δεν νοιάζεται για τίποτε άλλο, παρά μόνο για τον εαυτό της, ρίχνει τους τίτλους τέλους, τουλάχιστον για το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου.

Η οικονομική ανάπτυξη απελευθέρωσε τις κοινωνίες απ’ τη φυσική πίεση, που απαιτούσε τον άμεσο αγώνα τους για επιβίωση, αλλά μ’ αυτόν τον τρόπο τις υπέταξε στον απελευθερωτή τους.

Η οικονομία μεταμόρφωσε τον κόσμο, αλλά τον μεταμόρφωσε μονάχα σε κόσμο της οικονομίας. Η αφθονία των εμπορευμάτων, δηλαδή της εμπορευματικής σχέσης, δεν μπορεί να είναι τίποτε περισσότερο από την επαυξημένη επιβίωση, που δεν έχει σταματήσει να εμπεριέχει τη στέρηση. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, είναι η εξής αντίφαση: ενώ η αυτοματοποίηση και η εξέλιξη της τεχνολογίας θα μπορούσε να εξαλείψει την εργασία, ή τουλάχιστον να την περιορίσει σε μεγάλο βαθμό, στην πραγματικότητα δημιούργησε ένα νέο τομέα εργασίας, τον τριτογενή (υπηρεσίες),μετατρέποντας παράλληλα τον ελάχιστα αυξημένο “ελεύθερο χρόνο”, σε ένα κίνητρο για εργασία (καθώς η απόλαυση του ελεύθερου χρόνου προϋποθέτει και πάλι καταναλωτικά αγαθά…).

“Το φαντασιακό της εποχής μας είναι το φαντασιακό της απεριόριστης επέκτασης και της συσσώρευσης άχρηστων πραγμάτων… Δηλαδή; Δηλαδή, μια τηλεόραση σε κάθε δωμάτιο, ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής σε κάθε δωμάτιο και ούτω καθεξής. Σ’ αυτό το φαντασιακό στηρίζεται το σύστημα. Και είναι αυτό ακριβώς που πρέπει να καταστραφεί”, λέει ο Κορνήλιος Καστοριάδης (2). Τη στιγμή που αντιλαμβάνεται η κοινωνία πως έχει καταλήξει να εξαρτάται απ’ την οικονομία, συνειδητοποιούμε πως ισχύει ακριβώς το αντίστροφο. Σήμερα, η κοινωνία και η οικονομία βρίσκονται αντίπαλοι σε μια μάχη κυριαρχίας. Οι κοινωνίες όλου του κόσμου έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σ’ ένα πραγματικό δίλημμα, ή στην ψευδοχρήση της ζωής μέσω του εμπορεύματος ή στην πραγματική ζωή. Η πολυσυζητημένη κρίση, δεν έχει οικονομική λύση, αλλά κοινωνική, και αυτήν καλούμαστε να δώσουμε σαν κοινωνία του κόσμου, σαν λαός που έχει χρέος να συγκροτήσει μια ουσιαστικά πολιτική κοινωνία.

Σημειώσεις

(1) Stuart Ewen, Captains of Consciousness: Advertising and the Social Roots of the Consumer Culture
(2)Καστοριάδης Κορνήλιος, Ειμαστε υπεύθυνοι για την ιστορία μας
(3)Arendt, Hannah. On Revolution. Penguin Books, Second Edition, 1973
Άλλες πηγές
Ντεμπόρ Γκυ, Η κοινωνία του θεάματος
Selling the Work Ethic: From Puritan Pulpit to Corporate
Hobbes, Thomas. Leviathan. Oxford University Press, Second Edition, 1909

Συγγραφή: Efor, Επιμέλεια: Julien Febvre

Σύντομο URL: http://wp.me/pyR3u-9l4

http://eagainst.com

______________

http://www.inred.gr/i-koinonia-tou-emporeumatos/

οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (ΠΕΚ) εγκαινιάζουν την Κυριακή το νέο τους κτίριο, ένα αστικό σπίτι στην Πλάκα, χτισμένο το 1907

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ

'Με δυναμική παρουσία, πλέον, στην Αθήνα, οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (ΠΕΚ) εγκαινιάζουν την Κυριακή το νέο τους κτίριο, ένα αστικό σπίτι στην Πλάκα, χτισμένο το 1907. (...)

Σε αυτό το νεοκλασικό σπίτι των 540 τ.μ., που αρχικά είχε χτιστεί για κατοικίες, θα υπάρχουν όχι μόνο όσα έχει άμεση ανάγκη ο εκδοτικός οίκος (βιβλιοπωλείο και γραφεία) αλλά και αναγνωστήριο που θα μπορεί να φιλοξενεί ερευνητές και συγγραφείς για όσο διάστημα το χρειάζονται. Θα γίνονται επίσης σεμινάρια και workshops, βιβλιοπαρουσιάσεις και δημόσιες συζητήσεις.'

Γράφει ο Νίκος Βατόπουλος στην Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ - Επίσημη σελίδα.

#ΠΕΚ

~~~~~~~~~~~~

Από την Κρήτη στην Αθήνα, σε ένα νέο χώρο ιδεών

ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

Με δυναμική παρουσία, πλέον, στην Αθήνα, οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (ΠΕΚ) εγκαινιάζουν την Κυριακή το νέο τους κτίριο, ένα αστικό σπίτι στην Πλάκα, χτισμένο το 1907. Θα είναι μια μέρα σε κλίμα γιορτής (με μουσική, γλυκίσματα, αναγνώσεις και εκπτώσεις στα βιβλία, από τις 10 π.μ. έως τις 6 μ.μ.) που θα σηματοδοτεί την εξωστρέφεια του εκδοτικού οίκου και τον νέο κύκλο των δραστηριοτήτων του.

Ο κ. Θάνος Σαμαρτζής, αναπληρωτής διευθυντής των ΠΕΚ, έχει αναλάβει τη διοίκηση και τη γενική εποπτεία των εκδόσεων στην Αθήνα, όπου υπάρχει η φιλοδοξία δημιουργίας μιας «κοιτίδας πολιτισμού».

Οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης αποφάσισαν την πολυετή ενοικίαση του κτιρίου στην Πλάκα, επί της οδού Θουκυδίδου 4, με σκοπό να γεννήσουν ένα χώρο ιδεών. Σε αυτό το νεοκλασικό σπίτι των 540 τ.μ., που αρχικά είχε χτιστεί για κατοικίες, θα υπάρχουν όχι μόνο όσα έχει άμεση ανάγκη ο εκδοτικός οίκος (βιβλιοπωλείο και γραφεία) αλλά και αναγνωστήριο που θα μπορεί να φιλοξενεί ερευνητές και συγγραφείς για όσο διάστημα το χρειάζονται. Θα γίνονται επίσης σεμινάρια και workshops, βιβλιοπαρουσιάσεις και δημόσιες συζητήσεις.

Μία πρόγευση είχε δοθεί το καλοκαίρι, προάγγελος του τι έμελλε να ακολουθήσει, όταν είχε αξιοποιηθεί για εκδηλώσεις η ατμοσφαιρική αυλή στην πίσω πλευρά του κτιρίου. Ηδη από τον περασμένο Μάρτιο είχε αρχίσει η μερική χρήση του κτιρίου, αλλά είναι από το 2017 που θα τεθούν σε ισχύ όσα έχουν σχεδιάσει οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης για τη συμβολή τους στην πνευματική ζωή της Αθήνας.

Ολο αυτό το διάστημα έγιναν εργασίες αποκατάστασης και διαμόρφωσης του υπεραιωνόβιου σπιτιού, το οποίο είναι διατηρητέο.

Τη μελέτη ανέλαβε το αρχιτεκτονικό γραφείο flux-office, της Εύας Μανιδάκη και του Θανάση Δεμίρη, που ανέδειξαν τα μορφολογικά και διακοσμητικά στοιχεία του σπιτιού προβλέποντας όλες τις σύγχρονες χρήσεις.

Ιδιαίτερης αισθητικής αξίας είναι οι οροφογραφίες. «Το κτίριο επιλέχθηκε και διαμορφώθηκε έτσι ώστε να μπορέσει να μετατραπεί σε πολιτιστική κοιτίδα, έναν ανοιχτό προς τους πολίτες μορφωτικό χώρο που θα φιλοξενεί το μεγαλύτερο ποσοστό των εκδηλώσεων των ΠΕΚ», λέει η Μαριλένα Καραμολέγκου, υπεύθυνη επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων του εκδοτικού οίκου.

Αυτές τις ημέρες θα παρουσιαστεί, επίσης, και το νέο site, το οποίο θα έχει την ήδη υπάρχουσα διεύθυνση (www.cup.gr), «αλλά νέα δομή, νέα εικαστική επιμέλεια και τελείως διαφορετική περιήγηση».

Οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης με το κύρος που έχουν κατακτήσει και τις επιμελημένες εκδοτικές σειρές, που αποτελούν τη φυσιογνωμία τους, είναι προσηλωμένες στην επιστήμη και στα γράμματα. Και όπως διευκρινίζει ο εκδοτικός οίκος, «δεν συνδέονται με το Πανεπιστήμιο Κρήτης, αλλά λειτουργούν ως ανεξάρτητη δομή στο πλαίσιο του Ιδρύματος Τεχνολογίας & Ερευνας, το οποίο τις στηρίζει από άποψη υποδομών και λογιστικών υπηρεσιών».

Μόλις την περασμένη Δευτέρα, οι ΠΕΚ εγκαινίασαν δύο νέες σειρές επιστημονικής εκλαΐκευσης. Τη σειρά Vulgata, με πρώτο τίτλο «Τα όνειρα: ένα ταξίδι στην εσωτερική μας πραγματικότητα», του Στέφαν Κλάιν, και τη σειρά Sci-Ciopedia, με πρώτο τίτλο «Τα βήματα του μεθυσμένου: πώς η τυχαιότητα κυβερνά τη ζωή μας», του Λέοναρντ Μλόντινοφ. Επίσης, πρόσφατα κυκλοφόρησε «Η ζωή μου» του ηθοποιού Μήτσου Μυράτ (1878-1964), το οποίο συνοδεύεται από τη μελέτη του Αντρέα Δημητριάδη «Ο Μήτσος Μυράτ και η εργαλειοθήκη της υστεροφημίας».

____________

http://www.kathimerini.gr/888188/article/politismos/vivlio/apo-thn-krhth-sthn-a8hna-se-ena-neo-xwro-idewn

Από την Κρήτη στην Αθήνα, σε ένα νέο χώρο ιδεών, Του Νίκου Βατόπουλου | Kathimerini

Οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης εγκαινιάζουν την Κυριακή το νέο τους κτίριο,…

KATHIMERINI.G

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ: Τα παιδιά στη δίνη των πολέμων

     Πολιτισμός 

Παρασκευή, 25 Νοεμβρίου, 2016

Τα παιδιά στη δίνη των πολέμων

   του Δημήτρη Ν. Πλουμπίδη*

Όσοι μελέτησαν παιδιά που έχουν υποστεί ψυχικούς τραυματισμούς σε συνθήκες πολέμου ή έντονων κοινωνικών αναταραχών κατάφεραν να επιζήσουν και ακολούθως να συνεχίσουν την ζωή τους, έχουν περιγράψει τους τρόπους με τους οποίους τα παιδιά επούλωσαν τις πληγές τους. Στην Ελλάδα έχουμε σήμερα περί τους 2.000 ασυνόδευτους ανήλικους πρόσφυγες και πολλά άλλα παιδιά με τις οικογένειες τους. Οι συνεχιζόμενοι πόλεμοι σε όλο τον πλανήτη αλλά και οι προσφυγικές ροές, κάνουν επίκαιρο το ερώτημα πώς τα κατάφεραν τα παιδιά σε παλαιότερες πολεμικές συρράξεις. Δεν είναι τυχαίο ότι μελετητές αυτού του ζητήματος όπως η Φλώρα Χόγκμαν και ο Μπορίς Σύρουλνικ (με πολλά έργα του μεταφρασμένα στα ελληνικά) είναι και οι δύο Εβραιόπουλα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, που μετά τη σύλληψη των γονιών τους βρέθηκαν μόνοι τους στη νότια Γαλλία και επέζησαν χάρη σε γαλλικές οικογένειες συνδεμένες με την αντίσταση. 

   Το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι χάρη σε ποιους θεσμούς, σε ποια δίκτυα αλληλεγγύης, χάρη σε ποια «περάσματα» ανάμεσα στα δίχτυα εχθρικών καταστάσεων κατάφεραν να επιβιώσουν. Όλοι γνωρίζουν ότι οι καταδιωγμένοι χρειάστηκαν πρώτα τροφή, ρούχα και στέγη, ένα περιβάλλον διατεθειμένο να τους συνδράμει, ενώ τα ψυχικά τραύματα σπάνια έλαβαν άμεση φροντίδα.

   Στη συνέχεια εξετάζουμε τον βαθμό κοινωνικού αποκλεισμού που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν. Η ένταξη στο σχολείο είναι ιδιαίτερα σημαντική για το μέλλον αλλά και την ψυχολογία ενός παιδιού. Οι επιτυχίες στη σχολική και αργότερα την κοινωνική ζωή επιτρέπουν σε αυτά τα παιδιά να πατήσουν σε ένα πιο στέρεο έδαφος και να αφήσουν πίσω το χάος του τραύματος, όχι όμως χωρίς ψυχικό πόνο δύσκολα ορατό και προσμετρήσιμο . Ο Στανισλάς Τόμκιεβιτς στο βιβλίο του «Κλεμμένη Εφηβεία» λέει: «αν η κοινωνική δυσχέρεια προσαρμογής (παραπτωματική συμπεριφορά, ψύχωση, βαριά νεύρωση, αδυναμία βιοπορισμού) συνοδεύεται πάντα από τεράστιο ψυχικό πόνο, το αντίθετό της μπορεί να ισχύει εξίσου: ο συνεχιζόμενος ψυχικός πόνος είναι συμβατός με μία ικανοποιητική ή και εξαιρετική κοινωνική προσαρμογή». Ο τρόπος που τα παιδιά αυτά χρησιμοποίησαν την όποια στήριξη τους δόθηκε και προχώρησαν τη ζωή τους, αναδεικνύει επίσης τη σημασία για τη μελλοντική τους πορεία του ιδιαίτερα εξατομικευμένου «παιχνιδιού» ανάμεσα στους τραυματικούς και προστατευτικούς παράγοντες. Η στήριξη, η αλληλεγγύη, η παρουσία δοτικών ενηλίκων και άλλων παραγόντων επιτρέπουν την κατάκτηση ασφαλέστερων ψυχικών ισορροπιών του παιδιού οπότε και το τελικό αποτέλεσμα παύει να είναι ευθέως ανάλογο προς το βάρος των τραυματισμών. 

   Στην Ελλάδα, όπως και στην Ισπανία, τα τραύματα του εμφυλίου πολέμου καλύφθηκαν αρχικά από την βαθειά σιωπή που, σχεδόν πάντα, συνοδεύει την επούλωση των εμφυλίων συγκρούσεων. Τα τελευταία χρόνια και σε απόσταση «ασφαλείας» για ανθρώπους που διανύουν την έκτη ή έβδομη δεκαετία της ζωής τους, άρχισαν να εμφανίζονται τα σχετικά βιβλία και μαρτυρίες. Σε αυτές τις μαρτυρίες διακρίνουμε ότι τα καλά πρώιμα οικογενειακά βιώματα, η αυτοπεποίθηση που γεννά ένα σχετικά ασφαλές περιβάλλον, δημιουργούν ένα είδος ψυχικής παρακαταθήκης που προστατεύει ψυχικά το παιδί όταν βρεθεί «στο μάτι του κυκλώνα». Αυτό αφορά κυρίως τα μεγαλύτερα παιδιά, άνω των 5 ετών, που βιώνουν εντονότερα τα γεγονότα και τους τραυματισμούς. Ένας μηχανισμός άμυνας που έχει αναφερθεί από τους περισσότερους είναι η σταδιακή και τμηματική συνειδητοποίηση των τραυμάτων, που μπορεί μάλιστα να εκτείνεται σε μεγάλο διάστημα (π.χ. πρώτα δέχομαι ότι λείπει ο πατέρας μου και πολύ αργότερα ότι έχει σκοτωθεί). Το παιχνίδι όπου καταφεύγει το παιδί, συχνά σε στενή χρονική συνάφεια με τον τραυματισμό, έχει επίσης προστατευτικό χαρακτήρα (π.χ. η φωτογραφία με τα αγόρια που κάνουν βουτιές στην μικρή λίμνη που σχηματίστηκε από την έκρηξη μιας βόμβας στη Συρία).

   Σε αρκετές μαρτυρίες κυρίως από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο γίνεται αναφορά σε συμπεριφορές που επαναλαμβάνονται αργότερα και αποτελούν ένδειξη βαθύτερων , «θαμμένων» , ψυχοτραυματισμών της παιδικής ηλικίας. Η καχυποψία ή η υπερπροσαρμοστικότητα μπορεί τότε να βοήθησαν τα παιδιά στην επιβίωση τους και σήμερα να αποτελούν αιτία ενόχλησης, ψυχικού βάρους και ρήξεων με το περιβάλλον, οδηγώντας κάποιες φορές στην αναζήτηση θεραπείας. Τις βαρύτερες επιπτώσεις είχαν τα παιδιά που οι εξωτερικοί τραυματισμοί επέδρασαν σ' ένα πιο εύθραυστο υπόστρωμα - βεβαρημένη κληρονομικότητα, πλήρης απουσία ή σοβαρές ανεπάρκειες της οικογένειας, κακά υποκατάστατα της οικογένειας. Δεν έχουμε προφανώς τη μαρτυρία όσων παιδιών δεν μπόρεσαν να επιζήσουν και όσων δεν θέλησαν ποτέ να αγγίξουν τα παλιά τραύματα. Κάποια από τα παιδιά επέζησαν και προχώρησαν στη ζωή χάρη σε ιδιαίτερες ατομικές ικανότητες που τους δίνει, κατά τον Μπ. Σύρουλνικ, χαρακτηριστικά ενός «ψυχο-Ζορό». Ο Αμπάς έφυγε μόνος, 12 ετών, πεζός από το Ιρακινό Κουρδιστάν, έμαθε την τέχνη του υδραυλικού στην Τουρκία συνέχισε στην Ελλάδα και επέστρεψε πρόσφατα ως επιτυχημένος επαγγελματίας στη χώρα του.

   Σε ό,τι αφορά το βάθος των τραυματισμών και στη συνέχεια των μηχανισμών επούλωσης δεν είναι δυνατό να έχουμε μια συνολική εικόνα, για τον απλό λόγο ότι πρόκειται για μηχανισμούς πολυδιάστατους, σε διαρκή αλληλεπίδραση με το περιβάλλον και σε μεγάλο βαθμό ασυνείδητους. Η αφήγηση αυτών των τραυμάτων γίνεται είτε για λόγους θεραπείας είτε σε περιόδους όπου η κοινωνία έχει θετική στάση απέναντι στα όσα έγιναν τότε, όπως συνέβη στην Ελλάδα μετά το 1981 και την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης.

Ή όταν επιχειρείται ένας απολογισμός της ζωής. Ο Σ.Τόμκιεβιτς εξηγεί γιατί σιώπησε ως τα 48 του χρόνια : «Αν σιώπησα, αυτό δεν οφείλεται τόσο στις φρικαλεότητες που έζησα στα στρατόπεδα ?αλλά κυρίως στον μαζικό χαρακτήρα των φόνων που έζησα στη Πολωνία ?Δεν ήθελα επίσης να μιλήσω για τα σαρκικά μου βιώματα γιατί ντρεπόμουν : οι ψείρες, η βρωμιά δεν είναι πράγματα που λέγονται και δεν μίλησα γι' αυτά σε κανένα. Από ντροπή επίσης δεν μπορούσα να εκφράσω τον ψυχικό μου πόνο και συνήθισα από την αρχή να ελαχιστοποιώ την οδύνη...». Δεν μπορεί να υπάρξει αφήγηση και ακόμα περισσότερο μαρτυρία γι' αυτά τα τραύματα αν ο ακροατής δεν είναι σε θέση να κατανοήσει , να συναισθανθεί αν όχι και να συμπάσχει για όσα αποκαλύπτονται στην αφήγηση, αλλιώς τα τραύματα μένουν βουβά και ανέκφραστα. Βλέπουμε πόσο λίγο μας αφορούν εικόνες από καταστροφές που κατακλύζουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, με εξαίρεση εκείνες που αγγίζουν προσωπικές μας χορδές. 

   Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφερθώ στο ψυχοτραυματικό δυναμικό που εμπεριέχει η σημερινή κοινωνική κατάσταση στη χώρα μας: οικονομική αβεβαιότητα για τις περισσότερες κοινωνικές ομάδες, μεγάλη μετανάστευση των νέων, συνταξιοδοτική αβεβαιότητα, νέες μορφές κοινωνικότητας - ακατανόητες για τους παλιότε-ρους, χιλιάδες πρόσφυγες που με την παρουσία τους αυξάνουν τα αμυντικά αντανακλαστικά των περισσότερων? Πρόκειται βέβαια για μια δυναμική εν κινήσει κι επομένως τα θετικά ή τα τραυματικά της αποτελέσματα διαμορφώνονται καθημερινά.

   *Ο Δημήτρης Ν.Πλουμπίδης είναι καθηγητής Ψυχιατρικής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

   ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ: επιμέλεια Νατάσσα Δομνάκη

http://www.amna.gr/category/17/%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82

Οι βραχείες λίστες για τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ανακοίνωσε τους βραχείς καταλόγους για τα Κρατικά Λογοτεχνικά βραβεία, Διηγήματος - Νουβέλας, Μυθιστορήματος, Ποίησης, Δοκιμίου - Κριτικής, Πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα, Χρονικού - Μαρτυρίας.

Οι βραχείς κατάλογοι συνοδεύονται από Αιτιολογημένη Έκθεση της Επιτροπής, στην οποία εξετάζονται οι τάσεις της λογοτεχνικής παραγωγής και αποτιμάται η στάθμη των λογοτεχνικών έργων της υπό κρίση περιόδου (εκδόσεις 2014).

 

Διήγημα - Νουβέλα
Η εξαίσια γυναίκα και τα ψάρια, Ανδρέας Μήτσου, εκδόσεις Καστανιώτη
Το καλό θα ’ρθει από τη θάλασσα, Χρήστος Οικονόμου, εκδόσεις Πόλις
Γκιακ, Δημοσθένης Παπαμάρκος, εκδόσεις Αντίποδες
Ο δάσκαλος αγαπούσε το βωβό σινεμά, Λάκης Παπαστάθης, εκδόσεις Πόλις
Νοέμβριος, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, εκδόσεις Πατάκη
 
Μυθιστόρημα
Ανέστιος - Ημερολόγια, Αλεξάνδρα Δεληγιώργη, εκδόσεις Άγρα
Τελευταία έξοδος. Στυμφαλία, Μιχάλης Μοδινός, Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Ο άσος στο μανίκι, Γιάννης Πλιάγκος, εκδόσεις Κέδρος
Ο κηπουρός κι ο καιροσκόπος, Δημήτρης Φύσσας, Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Νίκη, Χρήστος Χωμενίδης, εκδόσεις Πατάκη
 
Ποίηση
«Terrarium, Το πείραμα του Ward», Γαλάνη Ελένη, εκδόσεις Μελάνι
Η σπηλιά με τα βεγγαλικά, Δαράκη Ζέφη, εκδόσεις Νεφέλη
Μνήμη σχεδόν πλήρης, Κακάρογλου Λεωνίδας, Βιβλιοπωλείον της Εστία
Επί ανέμων, ασπαλάθων κι απήγανων, Ντάντος Χρήστος, εκδόσεις Οροπέδιο
Κρύβε λόγια, Παπαγεωργίου Χρίστος, εκδόσεις Κίχλη

Δοκίμιο - Κριτική
Μετά θάρρους ανησυχίαν εμπνέοντος. Η κριτική πρόσληψη του Γ.Μ. Βιζυηνού (1873-1896), Λάμπρος Βαρελάς, εκδόσεις University Studio Press
Ανιχνεύοντας την “αόρατη γραφή”. Γυναίκες και γραφή στα χρόνια του ελληνικού διαφωτισμού – ρομαντισμού, Σοφία Ντενίση, εκδόσεις Νεφέλη
“Σαν κ’ εμένα καμωμένοι”, Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική της σεξουαλικότητας, Δημήτρης Παπανικολάου, εκδόσεις Πατάκη
Καλή και ανάποδη. Ο πολιτισμός του πλεκτού, Κατερίνα Σχινά, εκδόσεις Κίχλη
Κουλτούρα και λογοτεχνία. Πολιτισμικές διαθλάσεις και χρονότοποι ιδεών, Δημήτρης Τζιόβας, εκδόσεις Πόλις

Πρωτοεμφανιζόμενοι συγγραφείς
Κατερίνα Ζησάκη, Ιστορίες απ΄το Ονειροσφαγείο, εκδόσεις Μανδραγόρας
Χρίστος Κυθρεώτης, Μια Χαρά, εκδόσεις Πατάκη
Παναγιώτης Λογγινίδης, Αναίτια εποχή, εκδόσεις Κέδρος
Ειρήνη Μαργαρίτη, Φλαμίνγκο, εκδόσεις Μελάνι
Μαρία Φίλη, Το πιο Παράξενο Απόκτημα των Εντόμων, εκδόσεις Μελάνι

Χρονικό - Μαρτυρία
Τα παιδιά του Οικοτροφείου, Θεόδωρος Κώτσιος, Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Ο κόσμος κατ’ εμέ. Ο βίος και τα πάθη μου, Ροβήρος Μανθούλης, εκδόσεις Γαβριηλίδη
Δημοσιογράφος ή ρεπόρτερ. Η αφήγηση στις ελληνικές εφημερίδες, 19ος -20ος αιώνας, Νίκος Μπακουνάκης, εκδόσεις Πόλις
Αυτοί που επέζησαν. Αντίσταση, εκτόπιση, επιστροφή. Θεσσαλονικείς Εβραίοι στη δεκαετία του 1940, Ρίκα Μπενβενίστε, εκδόσεις Πόλις
Ο φερετζές και το πηλήκιο, Παύλος Τσίμας, εκδόσεις Μεταίχμιο

Επιτροπή Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας
1. Αλέξης Ζήρας, Συγγραφέας, πρόεδρος
2. Γιώργος Ανδρειωμένος, Καθηγητής του Τμήματος Φιλολογίας της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτισμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου,  αντιπρόεδρος
3. Δημήτρης Καργιώτης, Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
4. Έλλη Λεμονίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Διαχείρισης Πολιτισμικού Περιβάλλοντος και Νέων Τεχνολογιών, του Πανεπιστημίου Πατρών
5. Μαρία Σκιαδαρέση, συγγραφέας
6. Λίλυ Εξαρχοπούλου, συγγραφέας
7. Λίνα Πανταλέων, κριτικός λογοτεχνίας
8. Νένα Κοκκινάκη, κριτικός λογοτεχνίας
9.  Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος, κριτικός λογοτεχνίας.

______________

πηγή: http://www.naftemporiki.gr

http://entefktirio.blogspot.gr/2016/11/blog-post_76.html

Καλημέρα, η ζωή είναι εδώ... Marc Chagall, Εραστές σε ροζ (1916)

Αθηνά Γιαννουλάκη

 

Καλημέρα, η ζωή είναι εδώ... Marc Chagall, Εραστές σε ροζ (1916)

Ανιστόρητος θρήνος για ιστορικό βιβλιοπωλείο

ΚΟΙΝΩΝΙΑ // ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Του Γιάννη Η. Χάρη

«Κλείνουμε το βιβλιοπωλείο μας […] και προετοιμαζόμαστε για το επόμενό μας “βιβλιοπωλείο”, αλλά αρνούμαστε να το κάνουμε, όσο δεν υπάρχει θετικό και σταθερό επιχειρηματικό περιβάλλον στη χώρα μας…»

Ώστε κλείνει το βιβλιοπωλείο της η οικογένεια Ελευθερουδάκη, αφήνοντας χρέη σ’ όλη την αγορά, και προετοιμάζεται για το επόμενο, που όμως αρνείται να το κάνει όσο… κτλ.

Υπάρχουν δηλαδή, μας λέει, συγκεκριμένα σχέδια, αλλά αρνείται… Που σημαίνει ότι υπάρχουν τα μέσα, κεφάλαια προφανώς, ή υπάρχει δυνατότητα να βρεθούν, αλλά αρνείται…

Αραγε, σκέφτομαι, μια τέτοια δημόσια δήλωση δεν θα μπορούσε να κινήσει το ενδιαφέρον του εισαγγελέα;

Αστειεύεσαι, θα μου πουν, πιάνεσαι από λέξεις, λόγια που τίποτα συγκεκριμένο δεν μπορούν να μαρτυρήσουν ή να αποδείξουν.

Ετσι είναι· ας υποχρεωνόταν όμως επιτέλους να δηλώσει η οικογένεια πως όντως λόγια ήταν, λαϊκίστικη, θα πω εγώ, θεατρινίστικη χειρονομία, για αντιπολιτευτική κυριότατα χρήση, για να κλαίνε (και αντιπολιτευόμενοι να χαίρονται και να αγαλλιούν) ο Εμπορικός Σύλλογος, ο Κουμουτσάκος και οι λοιποί –και μαζί κάποιες προοδευτικές έως αριστερές φωνές, μαγκωμένες είναι η αλήθεια, ταγμένες ωστόσο κι αυτές στην αντιπολίτευση.

Και εδώ είναι το θέμα, οι όποιες και όσο αριστερές φωνές που πονάνε ξαφνικά τις επιχειρήσεις· τις επιχειρήσεις εννοείται τις οποίες έκλεισε ο ολετήρας ΣΥΡΙΖΑ με τα κάπιταλ κοντρόλ, όπως δήλωσε εν προκειμένω η οικογένεια –και το έχαψαν πρόθυμα, γιατί τους βόλευε, οι άλλοι.

Ενώ το κανόνι ετοιμαζόταν, ως γνωστόν, κάτι χρόνια πριν.

Και ενώ, σε εντελώς ανύποπτο χρόνο, το ιστορικό βιβλιοπωλείο είχε μετατραπεί σε σουπερμάρκετ πολυτελείας.

Μετατροπή που, αν δεν οδήγησε ώς έναν βαθμό, συνέπεσε με τον (αντιστρόφως ανάλογο προς την γκλαμουράτη μεταμόρφωση) εκφυλισμό του ιστορικού βιβλιοπωλείου που είχε δοξάσει την οδό Νίκης.

Ετσι, πολύ πριν όχι μόνο απ’ τα κάπιταλ κοντρόλ αλλά απ’ τον ΣΥΡΙΖΑ, η επιχείρηση άρχισε να φεσώνει συστηματικά την αγορά: «Μας χρωστάει τόσα ο Ελευθερουδάκης» ήταν η μόνιμη επωδός (άσχετο αν δικαιολογία) εκδοτών που δυσκολεύονταν να μας πληρώσουν, όσους δουλεύουμε στον χώρο του βιβλίου.

Τα είπε πρώτη τώρα η εκδότρια Αθηνά Σοκόλη, ακολούθησε ο Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου, όσα τα ήξεραν πολύ καλά και χρόνια τώρα οι ξάφνου θρηνολογούντες αριστεροί.

Πάνε αρκετά χρόνια, παραμονή Πρωτοχρονιάς, κλείναν τα μαγαζιά, ερήμωνε το κέντρο, ανηφορίζοντας προς Σύνταγμα, κοντά πια στην Κλαυθμώνος, ακουγόταν όλο και πιο δυνατά ξένη πανηγυριώτικη μουσική.

Όταν έφτασα στην πηγή, τα ντεσιμπέλ πρέπει να έσπαγαν τους μετρητές. Έξω απ’ τον Ελευθερουδάκη μούγκριζε μια απίστευτα θηριώδης στερεοφωνική εγκατάσταση.

Πλησίασα, σκανδαλισμένος μία φορά απ’ τον νεοπλουτίστικο επαρχιωτισμό, δύο φορές που η χειρονομία προερχόταν από «πνευματικό» χώρο, τρεις που επρόκειτο συγκεκριμένα για τον Ελευθερουδάκη: από την τζαμαρία είδα μέσα χαρίεσσα την οικοδέσποινα ανάμεσα σε φίλους: δεν βρήκα τη δύναμη να μπω και να της πω ότι το κόστος ενοικίασης και μόνο της εγκατάστασης γι’ αυτήν τη βαρβαρότητα θα ήταν η δόση που δεν μου κατέβαλε τις ίδιες εκείνες μέρες η δική μου εργοδοσία, επικαλούμενη πάλι, πρώτα πρώτα, τα φέσια του Ελευθερουδάκη!

Οχι· δεν λυπάμαι που έκλεισε το ιστορικό βιβλιοπωλείο, λυπάμαι για τα όποια και όσα αριστερά δάκρυα χύνονται ξαφνικά, από φτηνοπολιτική και μόνο σκοπιμότητα.

______________

από Unblock Team

Ανακοίνωση στο Παγκόσμιο Συνέδριο για τη Φιλοσοφία του Αριστοτέλη

ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΑΤΣΙΜΑΝΗΣ 

www.kkatsimanis.gr 

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ Η ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ (*) 

Στην ιερή μνήμη του Ευάγγελου Κατσιμάνη 

I. ΟΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ

1. Μια «δεύτερη Ευρώπη» Η Ευρώπη βασίστηκε ιστορικά στις αξίες του ελληνικού και του ρωμαϊκού πολιτισμού, με τις οποίες συνυφάνθηκε στη συνέχεια η χριστιανική παράδοση. Στις πρωταρχές αυ- τές θεμελιώθηκε σταδιακά το ευρωπαϊκό οικοδόμημα με αποτέλεσμα η «γηραιά ή- πειρος» να θεωρείται διεθνώς ότι έχει περι- βληθεί το φωτοστέφανο των γενναίων ιδεών και των πολιτιστικών κατακτήσεων που προάγουν και εξευγενίζουν τον άνθρωπο. Πρόκειται για μια εξιδανικευμένη μάλλον εκ- δοχή της Ευρώπης, της οποίας όμως οι αξίες χειμάζονται στην εποχή μας για δύο βα- σικά λόγους. Κατ’ αρχάς, εξαιτίας της μετανεωτερικότητας1 που αμφισβητεί θεμελιώδη πνευματικά κεκτημένα, με τα οποία έχει ζυμωθεί η βαθύτερη ουσία του ευρωπαϊκού πολιτισμού (πρωτοκαθεδρία του λόγου ένα- ντι του εξωλογικού στοιχείου, προσήλωση στην ιδέα της προόδου, αποδοχή των δυνατοτήτων της επιστήμης κτλ). Και κυρίως εξαιτίας της παγκοσμιοποίησης2 , που αποθεώνει τον οικονομικό παράγοντα και ταυτόχρονα διαστρεβλώνει την αληθινή σημασία των λέξεων, με αποτέλεσμα ιδανικά όπως η δημοκρατία, η ισότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα να αποτελούν προσχήματα (*) 

Ομιλία που έγινε στις 13 Ιουλίου 2016 στην Aula της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου) στο πλαίσιο των εργασιών του Παγκόσμιου Συνεδρίου με θέμα τη Φιλοσοφία του Αριστοτέλη (Αθήνα, 9-15 Ιουλίου 2016).


Ολόκληρο το κείμενο ομιλίας στον παρακάτω σύνδεσμο:

Ανθρωπάκο σε φοβάμαι όσο φωνάζεις «Ζήτω!»

Δημήτρης Κ. Τζανακάκης

«Ξέρεις, Ανθρωπάκο, πως θα ένιωθε ένας αητός άμα έκλωθε αυγά μιας κότας; Αρχικά ο αητός νομίζει ότι θα κλωσήσει μικρά αετόπουλα που θα μεγαλώσουν. Μα εκείνο που βγαίνει από τα αυγά δεν είναι παρά μικρά κοτόπουλα. Απελπισμένος ο αητός εξακολουθεί να ελπίζει πως τα κοτόπουλα θα γίνουν αητοί. Μα που τέτοιο πράγμα! Τελικά δεν βγαίνουν παρά κότες που κακαρίζουν. Όταν ο αητός διαπιστώνει κάτι τέτοιο βρίσκεται στο δίλημμα αν πρέπει να καταβροχθίσει όλα τα κοτόπουλα και τις κότες που κακαρίζουν. Μα συγκρατείται. Κι ό,τι τον κάνει να συγκρατηθεί είναι μια μικρή ελπίδα πως ανάμεσα στα τόσα κοτόπουλα, μπορεί κάποτε να βρεθεί ένα αετόπουλο, ικανό σαν εκείνον τον ίδιο, ένα αετόπουλο που από την ψηλή φωλιά του θ’ ατενίζει μακριά κόσμους καινούριους, σκέψεις καινούριες, καινούρια σχήματα ζωής. Μόνο αυτή η ανεπαίσθητη ελπίδα κρατάει τον λυπημένο, τον αποξενωμένο αητό από την απόφασή του να φάει όλα τα κοτόπουλα και όλες τις κότες που κακαρίζουν, και που δεν βλέπουν ότι τα κλωσάει ένας αητός, δεν καταλαβαίνουν ότι ζούνε σ’ ένα ψηλό, απόμακρο βράχο, μακριά από τις υγρές και σκοτεινές κοιλάδες. Δεν ατενίζουν την απόσταση, όπως κάνει ο απομονωμένος αητός.

Μόνο καταβροχθίζουν και καταβροχθίζουν, όλο καταβροχθίζουν ό,τι φέρνει ο αητός στη φωλιά. Οι κότες και τα κοτόπουλα άφησαν τον αητό να τα ζεστάνει κάτω από τα μεγάλα και δυνατά του φτερά όταν απ’ όξω κροτάλιζε η βροχή και αναβροντούσαν οι καταιγίδες που ‘κείνος άντεχε δίχως καμιά προστασία. Όταν τα πράγματα γίνονταν σκληρότερα, του πέταγαν μικρές μυτερές πέτρες από κάποια ενέδρα για να τον χτυπήσουν και να τον πληγώσουν. Όταν ο αητός αντιλήφθηκε την κακοήθεια ετούτη, πρώτη του αντίδραση ήταν να τα ξεσχίσει σε χίλια κομμάτια. Μα το ξανασκέφτηκε κι’ άρχισε να τα λυπάται. Κάποτε, έλπισε, θα βρισκόταν – έπρεπε να βρεθεί – ανάμεσα στα τόσα κοντόφθαλμα κοτόπουλα που κακάριζαν και καταβρόχθιζαν ό,τι έλαχε μπροστά τους, ένας μικρός αητός σαν τον ίδιο του τον εαυτό.

Ο μοναχός αητός μέχρι σήμερα δεν έχει εγκαταλείψει την ελπίδα. Κι’ εξακολουθεί να κλωσάει κοτόπουλα.

Δεν θέλεις να γίνεις αητός, Ανθρωπάκο. Γι’ αυτό σε τρώνε τα όρνεα. Φοβάσαι τους αητούς κι’ έτσι ζεις κοπαδιαστά και κοπαδιαστά εξολοθρεύεσαι. Γιατί μερικά από τα κοτόπουλα σου έχουν κλωσήσει αυγά όρνεων. Και τα όρνεά σου έχουνε γίνει οι Φύρερ σου ενάντια στους αητούς, τους αητούς που θελήσανε να σε οδηγήσουν σε μακρινότερες, πιο υποσχετικές αποστάσεις. Τα όρνεα σε δίδαξαν να τρως ψοφίμια και ν’ασαι ικανοποιημένος με ελάχιστα σπυριά σιτάρι. Σ’ έμαθαν και να ωρύεσαι «Ζήτω, ζήτω, Μέγα Όρνεο!». Τώρα λιμοκτονείς και πεθαίνεις κι’ ακόμη φοβάσαι τους αητούς που κλωσάνε τα κοτόπουλά σου».

«Δε σʼ αγαπούν ανθρωπάκο, σε περιφρονούν, επειδή περιφρονείς τον εαυτό του. Σε ξέρουν απ’ έξω κι ανακατωτά. Γνωρίζουν τις χειρότερες αδυναμίες σου, όπως θα έπρεπε να τις γνωρίζεις εσύ. Σε θυσίασαν σʼ ένα σύμβολο κι εσύ τους έδωσες τη δύναμη να σʼ εξουσιάζουν. Εσύ ο ίδιος τους αναγόρευσες αφεντικά σου και συνεχίζεις να τους στηρίζεις, παρόλο που πέταξαν τις μάσκες τους. Στο είπαν κατάμουτρα: «Είσαι και θα είσαι πάντα κατώτερος, ανίκανος να αναλάβεις την παραμικρή ευθύνη». Κι εσύ τους αποκαλείς καθοδηγητές και σωτήρες και φωνάζεις «ζήτω, ζήτω»»,

«Σε φοβάμαι, ανθρωπάκο. Σε τρέμω, επειδή από σένα εξαρτάται το μέλλον της ανθρωπότητας. Σε φοβάμαι επειδή το κυριότερο μέλημα σου στη ζωή είναι να δραπετεύεις από τον εαυτό σου. Είσαι άρρωστος, ανθρωπάκο, άρρωστος βαριά. Δε φταις εσύ γιʼ αυτό, μα έχεις υποχρέωση να γιατρευτείς. Θα ʽχες από καιρό αποτινάξει τα δεσμά σου, αν δεν ενθάρρυνες ο ίδιος την καταπίεση και δεν τη στήριζες άμεσα με τις πράξεις σου».

[ … ]

«Όταν ζεις για μακρύ διάστημα στο βάθος μιας σκοτεινής σπηλιάς θα σιχαθείς το φως του ήλιου. Και το πιθανότερο είναι ότι τελικά τα μάτια σου θα χάσουν τη δύναμη να αντέχουν. Να γιατί καταλήγουμε να μισούμε το φως του ήλιου».

Wilhelm Reich – ΑΚΟΥ ΑΝΘΡΩΠΑΚΟ
http://www.inred.gr/antropako-se-fovamai/