http://el-greco-gr.blogspot.gr/
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει. Γ. Σεφέρης

Μετάφραση - Translate

Σάββατο 13 Νοεμβρίου 2010

Η ΕΘΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ



Ελληνικές εφημερίδες της Μακεδονίας



Ο ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ


Ενώ στην Αθήνα του 19ου αιώνα ο τύπος είχε εισβάλλει στη ζωή των πολιτών επηρεάζοντας τον τρόπο της πολιτικής τους σκέψης και διαμορφώνοντας ως ένα σημείο τη νοοτροπία τους, στη Θεσσαλονίκη, το ζωντανό αυτό κέντρο πολλαπλής δραστηριότητας, η δημοσιογραφική παρουσία είναι υποτυπώδης και καχεκτική.
Το 1875, στο τυπογραφείο του Μιλτιάδη Γαρμπολά, τυπώνεται από τον ίδιο και τα παιδιά του, η πρώτη ελληνική τοπική εφημερίδα, ο "Ερμής". Η δισεβδομαδιαία αυτή εφημερίδα φανερώνει εξαρχής τις πατριωτικές της προθέσεις και υπόχρεουται σε διακοπή. Επανεκδίδεται ως ημερησία σύντομα, με τον τίτλο "Φάρος της Θεσσαλονίκης" που μετατρέπεται αργότερα σε "Φάρο της Μακεδονίας".
Ο "Φάρος της Μακεδονίας" συνέχισε την έκδοση του μέχρι το 1897, οπότε υπέστη τις συνέπειες του άτυχου Ελληνοτουρκικού πολέμου. Το 1901 όμως, η εφημερίδα θα κάνει την εμφάνιση της και πάλι. Ο "Φάρος", όπως ονομάζεται ήδη, επιτελεί δημοσιογραφικό έργο παρουσιάζοντας τον παλμό της Θεσσσαλονίκης και παράλληλα προσφέρει πατριωτικές υπηρεσίες καταγράφοντας με συγκινητικές λεπτομέρειες, περιστατικά και ειδήσεις από τον αγώνα κατά των κομιτατζήδων στο εσωτερικό της Μακεδονίας.
Στο χάραμα του 20ου αιώνα, το 1903, εκδίδεται η τρισεβδομαδιαία εφημερίδα "Αλήθεια" με πολύτιμο εθνικό έργο, σε μίαν εποχή κρίσιμη για τη Μακεδονία. Ο εκδότης Ιωάννης Κούσκουρας, δάσκαλος από το Βογατσικό, δημοσιογραφική φυσιογνωμία, συμπαραστέκεται στους καταπιεζόμενους ΄Έλληνες και διακηρύττει την πραγματικότητα για το ρόλο της Βουλγαρικής εξαρχίας και των κομιτατζήδων. Γράφει επ’ αυτού το Ημερολόγιο του Αιγαίου 1906": "Οταν αι δολοφονίαι και οι εμπρησμοί και οι ανασκολοπισμοί και αι τερατώδεις εν γένει πράξεις του σλαβικού στοιχείου εξαγγέλλοντο ανά τον ευρωπαϊκό τύπο υπό την επίδραση του χρυσού ως ηρωισμοί, ειλικρινής και απερίφραστος και βροντώδης η φωνή της "Αλήθειας" δι' άρθρων συνεχών και περιγραφών και λεπτομερειών, μετέδιδεν την πιστήν των γεγονότων αφήγησιν".
Η "Αλήθεια" υποχρεώθηκε να διακόψει την έκδοση της ύστερα από επέμβαση των Τουρκικών αρχών. Κυκλοφόρησε όμως εκ νέου ως "Νέα Αλήθεια1 υπό την διεύθυνση του Ιωάννου Κούσκουρα, μέσα στους πανηγυρισμούς της ελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης, στις 26 Οκτωβρίου 1912.
Την μέρα της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης κυκλοφόρησε η "Μακεδονία" του Κώστα Βελλίδη και το "Εμπρός' του Αντώνη Οικονομίδη. Οι εφημερίδες αυτές, μακράν από κομματικές δολοπλοκίες, δίνουν στο πρώτο τους ακόμα φύλλο, το μέτρο της κοινής εθνικής προσφοράς τους που εκφράζεται με την πανομοιότυποι εμφάνιση της πρώτης σελίδας: "Ζήτω η Ελευθερία".
Δεν είναι όμως μόνον οι τίτλοι και οι πανηγυρισμοί που ενισχύουν το πατριωτικό πνεύμα της εποχής. Είναι και οι εξαίρετοι πνευματικοί άνδρες που προάγοντας την αφομοίωση των καρπών του διαφωτισμού στα τελευταία χρόνια της σκλαβιάς, διαμόρφωσαν στη συνέχεια το φιλελεύθερο ελληνικό πνεύμα των Θεσσαλονικέων με την αρθρογραφία και τις επιφυλλίδες τους:
Ο Μαργαρίτης Δήμιτσας, έξοχος μακεδονογράφος, ο Πέτρος Παπαγεωργίου, διακεκριμένος ιστορικός συγγραφέας και αρχαιολόγος. Ο Χατζηκυριάκου, λόγιος ηγέτης της θεσ/νίκης εκείνης, δημιούργησαν μέσα από τις στήλες τους εθνικοαπελευθερωτική παράδοση. Μία παράδοση που δεν μπόρεσαν να εκμηδενίσουν οι φλόγες του διχασμού και τα φαινόμενα εκτραχηλισμού τα οποία κυριάρχησαν στον τύπο λίγα χρόνια αργότερα.
Στον ίδιο παλμό κινήθηκαν και οι εφημερίδες: "Εφημερίς των Βαλκανίων του Νίκου Καστρινού και Ταχυδρόμος
Βορείου Ελλάδος" οι οποίες διατηρούνται ακόμη στη μνήμη των παλαιοτέρων θεσσαλονικέων. Δεν θα επεκταθούμε παραθέτοντας τίτλους, στοιχεία και προσφορές όλων των εφημερίδων που εξεδόησαν στη Θεσσαλονίκη τα μετέπειτα έτη. θα σταθούμε όμως σε δύο πράγματι μεγάλες καθημερινές εφημερίδες που τίμησαν τη δημοσιογραφία:
Στο 'Φως', εφημερίδα του μεσοπολέμου και της μεταπολεμικής εποχής που ίδρυσε το 1914 ο Δημοσθένης Ρίζος και στον Ελληνικό Βορρά", που εξεδόθη το 1936 από τον Πέτρο Λεβαντή και που κυκλοφόρησε κυρίως μετά τη Γερμανική κατοχή. Οι δύο αυτές εφημερίδες, μαζί με τη " Μακεδονία", σε δύσκολες εποχές, υπηρέτησαν με συνέπεια και δεοντολογία τις ανάγκες ενημέρωσης και εθνικής καθοδήγησης του αναγνωστικού τους κοινού, σ' όλη τη Βόρειο Ελλάδα.
Εδώ και χρόνια, μοναδική πρωινή καθημερινή εφημερίδα παραμένει η "Μακεδονία", που πέρασε διαδοχικά στα χέρια του Γεωργίου Βελλίδη και της Ελένης Βελλίδη. Το "Φως" διέκοψε την έκδοση του το 1959, ενώ ο "Ελληνικός Βορράς" που κυκλοφόρησε ως καθημερινή εφημερίδα για τελευταία φορά τον Οκτώβριο του '86, συντροφεύει τους πιστούς του αναγνώστες με την Κυριακάτικη έκδοση του. Διευθυντής ο Νίκος Μέρτζος, διαπρεπής δημοσιογράφος, χρονογράφος, σχολιαστής και πληθωρικός αρθρογράφος.
Σήμερα, στη μάχη του περιπτέρου κυριαρχεί η εισβολή του πρωτευουσιάνικου τύπου, που μεταφέρει και μεταδίδει στους αναγνώστες την αλλοτροίωση του σύγχρονου ανθρώπου και τον εκφυλισμό του γνήσιου ελληνικού πνεύματος. Το πνεύμα αυτό που υπήρξε χαρακτηριστικό των Μακεδόνων, προσφύγων και γηγενών, διατήρησε ο τύπος της Θεσσαλονίκης επί μία εκατονταετία, αναδεικνυόμενος σε ακάματο σημαιοφόρο των εθνικών ιδεωδών και συμπαραστάτη των δοκιμαζόμενων Βορειοελλαδιτών.

Φώτης Κουτσουπιάς
Εφημερίδα "ΛΑΟΣ" Βέροια, 26/10/1993

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου